Wist je dat ieder land wel één of meer eigen openluchtmusea kent? In Nederland zijn het Openluchtmuseum in Arnhem en het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen de meest bekende. In Belgisch Limburg vind je Bokrijk, een museumdorp met daarbij een enorme speeltuin. Blogger Annemiek ging er als kind vaker op schoolreis en neemt nu haar kinderen mee naar een leerzaam maar vooral speels stukje geschiedenis.
Nostalgie en geschiedenis in Bokrijk
Bokrijk is voor mij een naam die onlosmakelijk verbonden is met mijn kindertijd. Met school, maar ook als gezin, gingen we er ieder jaar wel een keer naartoe. Ik kan me herinneren dat ik de huisjes soms wat saai vond, maar de speeltuin die bij Domein Bokrijk hoort was altijd fantastisch. Ik maak mijn kinderen enthousiast over wat er allemaal te doen is en hoop stiekem dat ze het bezoek aan het museumdorp niet te saai vinden. Omdat we het ’toetje’ (de speeltuin dus) tot het laatst bewaren, weet ik zeker dat het een leuke dag gaat worden.
Het openluchtmuseum bestaat uit verschillende delen: Haspengouw, Kempen, Oost- en West-Vlaanderen en de Sixties. Ieder deel heeft een eigen wijze waarop de geschiedenis in beeld gebracht wordt. Sowieso zijn er de huizen en boerderijen uit de genoemde streken die een indruk geven van het leven in vroegere tijden.
Werken en spelen in de Kempen
Mijn eerste angst blijkt ongegrond. Vol enthousiasme lopen we met zijn drieën het museum in. We hebben op de website al gelezen dat er demonstraties gegeven worden en dat je workshops kunt volgen in het atelier. Maar we beginnen bij het begin en starten met het bekijken van de oude huisjes. We komen binnen in de Kempen en lopen langs een molen en verschillende boerderijen. De moestuin ligt klaar om in het nieuwe voorjaar groenten en kruiden te laten groeien. Informatieborden langs het pad leren je meer over de karakteristieke bouwstijlen, de wijze van eten in die tijd en hoe bepaalde ambachten werden uitgeoefend. L. en F. zijn nieuwsgierig naar wat er te lezen is en vinden het leuk de borden open te klappen.
We lopen verder richting open veld dat het centrum is van het museumdeel Kempen. Een schaapskudde wordt gehoed door een herder met zijn hond. Gedreven loopt het dier rondjes om de kudde en houdt zo de boel bij elkaar. We kijken hoe de dieren op elkaar reageren en verbazen ons over hoe soepel het gaat.
Kijken in de snoepwinkel en bij oude ambachten
In een van de zijstraatjes staat een kar en ik weet nog van een eerder bezoek dat daar op drukke dagen snoep en ijs wordt verkocht. Vandaag is het niet zo druk dus is de kar niet gevuld. Maar gelukkig ligt er in dat zelfde straatje een snoepwinkeltje. De toonbank is gevuld met ouderwets snoep, antieke blikken en nostalgische etiketten. Hier willen we wel even blijven kijken. Lekker allemaal!
Naast de snoepwinkel zit een mevrouw manden te vlechten. We maken en praatje en komen te weten dat ze als vrijwilligster hier werkt en de manden verkoopt. Ze vertelt dat kinderen van Belgische scholen wel eens komen om te leren mandenvlechter en vraagt geïnteresseerd of dat in Nederland ook zo is. Euhhh… nee, dat hebben ze bij ons nog niet eerder gedaan.
Verderop is de smid aan het werk en ook hij staat open voor een praatje. Het is warm in zijn schuur omdat hij bezig is met het smeden van hoefijzers. Het is leuk om te zien hoe dat in zijn werk gaat en het wordt meteen duidelijk dat het behoorlijk hard aanpoten is.
De speelschuur mag je absoluut niet overslaan
Aan het grote grasveld ligt een witte boerderij met daarop de aanduiding ‘Speelschuur’. Nieuwsgierig rent mijn zoon F. al vooruit. Hier valt vast iets leuks te doen. Samen met Lieke loop ik hem achterna, net zo nieuwsgierig. Binnen staan overal houten spellen opgesteld. Je kunt er tollen, kaatsen, biljarten, knikkeren en nog veel meer. Veel spellen lijken op elkaar maar zijn net weer even anders. Alles is robuust uitgevoerd en voorzien van rode koorden om materialen bij elkaar te houden. Er lopen mensen rond die je uitleg geven over het spel. Zo te zien weten jong en oud zich hier goed te amuseren.
Als we weer naar buiten gaan, zien we dat er van alles te spelen valt. Veel varianten van een kegelbaan maar ook een voorvader van Kubb is te herkennen. F. gaat van het ene spel naar het andere en wil het liefste alles uitproberen. L. vindt vooral de stelten, hoepel en het springtouw leuk. Als ze uitgespeeld zijn, lopen we verder naar het volgende deel van Bokrijk.
Living History in Haspengouw
Om in Haspengouw te komen zul je een eindje moeten wandelen. Er is een mogelijkheid met de huifkar te gaan, maar omdat de benen nog lang niet moe zijn, is een wandeling prima. In Haspengouw is gebruik gemaakt van acteurs die je meenemen naar het jaar 1913, naar de vooravond van de Eerste Wereldoorlog. De acteurs zijn goed op elkaar ingespeeld en via ‘Living History’ leren ze je meer over het Vlaamse plattelandsleven. Wij nemen niet de tijd alle voorstellingen bij te wonen. Kijken en rondlopen is al leuk genoeg.
Leven in de Sixties
Dit deel van Bokrijk is eigenlijk een vreemde eend in de bijt. Geen oude ambachten, geen authentieke huizen, maar logo’s van bekende winkels uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Voor menig opa en oma een feest van herkenning en ik kan me heel goed voorstellen dat ze graag aan hun kleinkinderen vertellen hoe zij die tijd beleefd hebben.
We worden enthousiast ontvangen door de museummedewerker. Hij maakt een praatje en vraag hoe oud we zijn. Dan loopt hij weg, rommelt wat in een bak en komt terug met drie paspoorten. Voordat we het poortje binnengaan, legt hij ons uit dat we een nieuwe identiteit krijgen, namelijk die van een personage die in de sixties leefde en destijds ongeveer even oud was als wij nu zijn. Door het paspoort op de speciale kasten te leggen, krijg je informatie over wat je in die tijd deed en wat voor jou interessant kan zijn om te weten. Een leuke manier om je te verplaatsen in die periode.
Opgepast: nostalgie ligt op de loer
Beide kinderen gaan hun eigen gang en nemen een kijkje in een bioscoop, café, woonkamer, kapsalon en platenzaak. Leg je kinderen maar eens uit hoe dat werkte vroeger met LP’s en cassettebandjes. L. luistert de oude platen uit die tijd en Faas amuseert zich met een typemachine. Eigenlijk is het al heel bijzonder dat zelfs de tijd die nog niet zo heel lang achter ons ligt, al zo anders is als het heden. Pas maar op als je hier naar binnen gaat, want het roep echt heel veel herinneringen op.
Geniet van een wandeling in rust in Vlaanderen
We verlaten de Sixties en lopen al spelend richting Vlaanderen. De boerderijen liggen ver uit elkaar en als je kind snel moe wordt, kan dit een moeilijk stukje worden. Om het lopen wat aangenamer te maken, is een deel van de route aangevuld met een parcours waar je over boomstammen kunt lopen en aan touwen kunt slingeren.
Ik merk dat de aandacht voor de huisjes afneemt maar dat het wandelen en de rust ons goed doet. We maken een plan voor de rest van de dag en gaan kijken of we in een van de ateliers een workshop kunnen volgen. Onderweg richting Kempen gluren we bij enkele boerderijen naar binnen. Dat blijft leuk.
Na al dat wandelen kunnen de benen wel wat rust gebruiken en de maag wordt wat mopperig. Centraal in de Kempen is een herberg met een groot terras. Wij gaan binnen zitten en bestellen een grote kom met tomatensoep. Die smaakt ons heerlijk!
Leren in de ateliers
In de Kempen zijn twee grote schuren ingericht als atelier. In de ene schuur kun je leren potten draaien, vilten en houtbewerken en in de andere schuur kun je leer bewerken, brood bakken en kaarsen maken van honingraten. Het liefste zouden we een pot maken op de draaischijf, maar we horen dat het eindresultaat heel kwetsbaar is en thuis zal moeten drogen.
De kinderen willen ook wel graag een broodje te bakken. Een vriendelijke mevrouw vertelt ze wat de bedoeling is: eerst handen wassen, dan kiezen welke vulling ze willen (natuurlijk chocola!) en dan welke stappen ze moeten volgen om een luchtig broodje te krijgen. Ze beginnen het deeg te kneden, duwen, trekken, rollen en pletten. Het kiezen van de vorm blijkt nog best lastig. Wordt het een bol, een bloem of toch een vlecht. Uiteindelijk kiezen ze beide voor de vlecht. Als het kneden en vormen gedaan is, gaat het broodje op een plaat om te rijzen. We horen dat we over een uurtje terug mogen komen. Dan is het brood klaar om gegeten te worden.
Ravotten in de grote openluchtspeeltuin van Bokrijk
Het museumbezoek zit er op en we gaan op zoek naar de grote speeltuin. We lopen richting parkeerplaats en slaan rechtsaf. Het lijkt alsof we door een kloostertuin lopen en vragen ons af waar die speeltuin dan is. Ik kan het me niet precies meer herinneren. Maar als we zien waar anderen naartoe gaan, weten we dat we goed zitten.
We komen de speeltuin binnen in een enorme zandbak. Vooral jongere kindjes zullen zich hier goed vermaken. Er staat houten huisjes, er zijn graafmachientjes en klimrekken. Overal staan bankjes en er hangt een groot zeil voor wat extra schaduw. Voor mijn kinderen is dit deel niet zo uitdagend, dus ze rennen verder richting schommels en glijbanen. Ik moet nog flink doorlopen om ze niet kwijt te raken.
Glijbanenparadijs
Centraal in de speeltuin staat een groot bouwwerk met daar vandaan glijbanen in alle soorten en maten: met dubbele draai, van heel hoog en juist heel laag. Ieder kind vindt hier een lievelingsglijbaan, dat is wel zeker. Vlakbij is een groot toiletgebouw en een kiosk om een drankje, ijsje of snack te kopen. Van hieruit kun je de speeltuin redelijk overzien, maar wil je echt goed zicht houden op je spelende kind, kun je het beste afspreken bij welk speeltoestel ze moeten blijven.
In de verte zien we touwpiramides en een waterspeelplaats. Daar tussenin is een avonturenparcours uitgezet en een houten speelhuis op palen. Ook zien we een soort doolhof waar je heel goed tikkertje kunt spelen. In de hoek staat Hopla klaar om de jongste bezoekers te ontvangen. In zijn dorpje kunnen de kleintjes huisjes bezoeken en daar heerlijk beschermd spelen.
Deze speeltuin is zo veelzijdig dat je ook zonder een bezoek aan Bokrijk je hier uren kan vermaken. En het mooie is, dat je geen entree hoeft te betalen. Alleen het parkeren is niet gratis. Er zijn veel schaduwplekken ingericht en overal staan bankjes.
Praktische informatie
Bokrijk is geopend van begin april t/m half oktober van 10 tot 18 uur. Op maandag is het gesloten, met uitzondering van (Belgische) feestdagen die op maandagen vallen. Het Arboretum, de wandel- en fietsroutes en de openluchtspeeltuin zijn het gehele jaar gratis toegankelijk. De speeltuin is geopend van 9 tot 21 uur.
Bezoekers vanaf 13 jaar betalen 12,50 entree, kinderen van 3 tot 12 jaar betalen 2,50 en kinderen tot 3 jaar mogen gratis naar binnen. Parkeren kost 5 euro. Kom je vaker, dan betaal je 10 euro voor een 5 beurtenkaart. Dit zijn de prijzen in 2017. Met een Bokrijk-abonnement krijg je korting op veel andere musea en attractieparken. Mogelijk gelden deze acties ook in omgekeerde richting, dus allicht handig om na te kijken. Meer informatie over de partners vind je op de website.
Wil je een workshop doen in een van de ateliers, dan dien je daar apart voor te betalen met zogenaamde ‘jetons’. Deze zijn te koop in de museumshop in het museumdeel De Kempen. Het broodje dat wij gebakken hebben kostte 5 euro.
Wil je gebruik maken van de huifkar, dan betaal je 3,50 euro p.p. voor een volledige ronde of 4,50 euro p.p. voor een hop-on-hop-off ticket. De huifkar rijdt op zaterdag, zondag, feestdagen en vakantie dagen. Let op dat het hier Belgische vakantiedagen betreft.
Honden zijn welkom, mits aangelijnd. In het Sixties gedeelte mogen ze niet naar binnen en worden ze ondergebracht in een bench.
Er zijn verschillende horecagelegenheden in het park en je mag overal picknicken.
Check de website voor de meest actuele informatie.
Meer lezen
Heb je ook zin gekregen om met je kinderen naar een openluchtmuseum of speeltuin te gaan? Klik & kijk voor inspiratie:
- Openluchtmuseum Arnhem: kinderactiviteiten in alle seizoenen
- Ontdek het vissersleven van Texel in Kaap Skill museum
- Zuiderzeemuseum met kinderen: een dag terug naar vroeger
- Speeltuin Elckerlyc, een avontuurlijke speeltuin in Oss
- De Bosspeeltuin in Vleuten: heerlijk ravotten voor kinderen
KidsErOpUit is te volgen op Facebook, Instagram en X (voorheen Twitter).
