Natuurreservaat Sveafallen: Annemiek bezocht tijdens haar vakantie in Zweden deze plek, nabij de plaats Degerfors en de stad Örebro, in het midden van Zweden. Samen met haar gezin ging ze op zoek naar ‘gletsjermolens’ en andere restanten uit de ijstijd. Wil je weten wat gletsjermolens zijn? Lees dan vlug verder.
Natuurreservaat Sveafallen: terug naar de ijstijd
Tijdens ons verblijf in Degerfors gaan we op zoek naar een wandeling die met kinderen goed te doen is. Op onze camping vinden we een Nederlandstalige folder met daarin een beschrijving van een natuurreservaat vlakbij. Op nog geen tien minuten rijden van ons huisje ligt een natuurgebied dat sporen van vroegere ijstijden toont. Dat willen we graag van dichtbij bekijken.
Bij aankomst op het parkeerterrein zien we aan de ene kant een grote grijze fabriek en aan de andere kant een aantal karakteristieke Zweedse huisjes met picknickbanken. Het natuurreservaat Sveafallen is te bereiken vanaf het terrein van Kulturcetrum Berget. We hebben de indruk dat hier veel te zien is, maar besluiten eerst te gaan wandelen.
De route is gemarkeerd met oranje strepen op de bomen. Dat is makkelijk. En op het foldertje is te zien dat de route op meerdere plaatsen kan worden afgekort.
Wandelen langs enorme zwerfkeien in Sveafallen
Al vrij in het begin van de wandeling komen we langs enorme zwerfkeien. Er liggen sowieso overal stenen op en naast het pad, goed uitkijken dus. Sommige keien liggen dusdanig op elkaar gestapeld dat je eronder zou kunnen schuilen als het regent. Zo te zien wordt het vaker gedaan, want we zien restanten van een kampvuurtje.
Langs de grootste keien vinden we een geocache en we schrijven onze naam in het logboek. Het is nog geen tijd voor pauze, dus na het terugleggen van de cache vervolgen we de route langs de oranje markeringen.
Het pad gaat bergop en bergaf, soms over houten vlonders maar meestal lopen we over de stenen of aarde. Het is geen eenvoudige wandeling en het risico op verzwikken of uitglijden is groot. Ondanks dat is het vooral een avontuur om hier te wandelen met kinderen.
Uitzicht op een bergmeertje, mét mieren
We lopen door tot het bergmeertje ‘Bergtjärn’, het uiterste punt van het natuurreservaat Sveafallen. Hier staat een picknicktafel en dus nemen we de tijd iets te eten en te drinken. Om ons heen zien we alleen maar bomen, stenen en water. En mieren. Die laatsten vinden we helemaal niet leuk, want ze zijn behoorlijk brutaal. Ze kruipen vlot op onze schoenen en alleen door te stampen raken we ze weer kwijt. We lopen maar weer gauw verder.
Gletsjermolens, wat zijn dat eigenlijk?
Op de folder staan kleine tekentjes die aanwijzen waar we ‘gletsjermolens’ kunnen vinden. Gelukkig is het een foldertje in het Nederlands, want het is nog niet zo eenvoudig om te snappen wat gletsjermolens zijn.
In de ijstijd, zo’n 10.000 jaar geleden, lag een groot deel van Zweden onder water. Een wel 3000 (!) meter dikke ijslaag bedekte het land en door opwaartse druk en wrijving veranderde het landschap. Het schijnt dat de bodem nog steeds in beweging is. Door al die beweging en door het smeltende gletsjerwater, werden stenen rondgedraaid. Dat ronddraaien zorgde voor putvorming en de putten die op deze manier zijn uitgesleten, worden gletsjermolens genoemd. Veel gletsjermolens zijn nog bedekt met aarde en planten, maar er zijn er al zeker 200 gevonden bij de Sveafallen. Sommige zijn maar klein, maar we hebben er ook gezien die wel 50 tot 100 centimeter breed zijn.
Steeds als we in de buurt van een gletsjermolen zijn, zien we een markering van een cirkel met een stip in het midden. F. heeft er grote lol in om met zijn stok in de putten te dabben. Er staat vaak water in zodat je niet kunt zien hoe diep ze zijn. Steeds opnieuw is aan zijn enthousiaste gezicht te zien dat het weer een hele diepe is.
Wandelen door het trollenbos in Sveafallen
In een groot deel van het bos zien we grote, met mos bedekte, ronde stenen. Volgens de Zweedse legende zijn dat bevroren trollen, versteend door het zonlicht omdat ze te laat waren om een veilige plek te vinden. Nu worden trollen over het algemeen niet heel vriendelijk omschreven, dus het is maar goed dat ze bevriezen of verstenen. De kinderen halen hun schouders op als ik ze over de legende vertel. Ze zijn duidelijk te oud voor sprookjes. Zelf vind ik het vooral een mooi gezicht, zo in het zonlicht, met al die kleuren mos. Voor mij is het een typische herinnering aan onze wandelingen in Zweden.
Kulturcentrum Berget
De wandeling komt ten einde en we naderen het Kulturcentrum Berget. Het laatste deel van de wandeling is het minst aantrekkelijke gebleken. Het geluid van de nabijgelegen staalfabriek is behoorlijk en op dit stuk geeft het best wel overlast. Erg jammer, want zonder dit geluid was de wandeling helemaal perfect geweest. Oh ja, op de mieren na natuurlijk.
Nabij het Kulturcentrum is een kleine speeltuin met zandbak en glijbaan. Er tegenover zijn hokken met kleine dieren, zoals kippen, eenden en konijntjes. We zien ook geiten en schapen. Veel gezinnen met jonge kinderen lopen er rond en bekijken de dieren. Zo te zien is het een populaire plek om met goed weer te vertoeven.
In de rode huisjes zijn winkeltjes en een café gehuisvest. We lopen naar binnen en bestellen belegde broodjes en wat drinken. Na een flinke wandeling met kinderen smaakt het allemaal heerlijk.
Na de lunch kijken we rond in de andere huisjes. Sommige zijn ingericht als een museum en geven een kijkje in het leven van 100 jaar geleden. Andere huisjes tonen oude koetsen en er zijn winkeltjes met snoep, speelgoed en handwerk. Volgens de affiches zijn er in de zomermaanden verschillende festivals en optredens.
Praktische informatie
Natuurreservaat Sveafallen is gelegen bij het stadje Degerfors in de provincie Örebro Län. Wie houdt van een stevige wandeling met kinderen is hier aan het juiste adres. Er zijn verschillende routes en afstanden, variërend van 1,5 km tot ruim 6 km. De route is met oranje verf op de bomen aangegeven. De route die wij hebben gelopen is niet geschikt voor kinderwagens of mensen die slecht ter been zijn. Er is wel een speciaal aangelegd deel dat toegankelijk is voor kinderwagens en rolstoelen. Dit deel is via een speciale parkeerplaats bereikbaar.
Parkeren is gratis en kan op twee plaatsen: direct naast het Kulturcentrum Berget en iets verderop. Op beide plaatsen is informatie over de routes het gebied beschikbaar.
Het reservaat ligt direct naast een staalfabriek (Degerfors Järnverk), wat enige geluidsoverlast kan geven.
Zoals gezegd is er bij Kulturcentrum Berget een cafeetje waar ze gebak en belegde broodjes verkopen en zijn er enkele winkeltjes met handwerk, speelgoed en snoepgoed. Je kunt gratis rondkijken in museumachtige huisjes, spelen in het kleine speeltuintje of kijken bij de dieren. Er vinden geregeld evenementen plaats.
Ligging
Meer lezen
Op zoek naar andere mogelijkheden om te wandelen met kinderen in Zweden of zoek je nog tips voor leukste uitjes? Klik & kijk voor meer inspiratie:
