Het Belasting- en Douane Museum? Dat klinkt reuze saai…. Maar dat weet je pas zeker als je er geweest bent en dus ging Saskia met haar gezin naar dit Rotterdamse museum. Eens kijken of dit museum de belasting leuker of makkelijker gaat maken.
Belasting- en Douane Museum in Rotterdam
In het Belasting- en Douane Museum maken bezoekers een reis door de geschiedenis. Belastingen zijn nauw verbonden met de Nederlandse geschiedenis en maatschappij. In het museum krijg je antwoord op vragen als: Waarom betalen we belasting? Sinds wanneer? Waar gaat het belastinggeld heen? Wat gebeurt er bij belastingontduiking of bij smokkelen van verboden goederen?
Het Belasting- en Douane Museum is in 1937 opgericht door de directeur der Directe Belastingen en inspecteur der Invoerrechten en Accijnzen, Prof. Dr. J. Van der Poel. Hij was de oprichter van de Rijksbelastingacademie en wilde de leerlingen hier meer leren over de belastinggeschiedenis. Mei 1940 is het museum bij de bombardementen verwoest. Al tijdens de oorlog begon Van der Poel met het opbouwen van een nieuwe collectie en in 1948 ging het museum weer open.
In 2012 is het museum heropend met een thematische en meer interactieve opstelling.
Met kinderen naar het Belasting- en Douane Museum
Het Belasting- en Douane Museum is gevestigd in een oud stukje van Rotterdam. Drie woningen zijn samengetrokken en vormen nu het museum. Via een glazen tussenstuk komen we binnen. Bij de kassa worden we vriendelijk welkom geheten door een van de medewerkers. Sommige mensen weten gewoon hoe je bezoekers echt gastvrij verwelkomt. We krijgen uitleg over het museum en dochter M. en zoon C. krijgen een speurtocht mee. De medewerker loopt daarna mee om ons de garderobe te laten zien en biedt aan om mijn koffertje achter de balie te bewaren. Heel fijn!
Douane Dek, het speelgedeelte van het museum
Het eerste dat we zien is de trap naar het Douane Dek. Een ruimte in het museum speciaal voor kinderen. M. en C. worden wild enthousiast als ze een tassenscanner en detectiepoortje zien staan. Deze herkennen ze van Schiphol. M. loopt door het detectiepoortje en C. staat al bij de scanner. Een voor een gaan de tassen er doorheen. “Deze tas is niet goedgekeurd, die moet terug naar huis” zegt douanier C. M. heeft inmiddels een echte douanierspet op en neemt de zaak erg serieus. Nu moet C. een tas op de band leggen. Ze zijn bijna niet los te rukken van dit gedeelte van het Douane Dek. Maar er is meer te doen. Helaas werkt een deel van de elektronische apparaten niet zoals het hoort, maar het mag de pret niet drukken. We beloven dat we hier straks terug komen zodat ze nog even kunnen spelen voordat het museum dicht gaat.
Met een speurtocht door het Belasting- en Douane Museum
Voor kinderen van 7 t/m 10 jaar is er een speurtocht. Laten we nu precies twee kinderen in deze leeftijdscategorie hebben. M. is 9 en C. ruim 7 jaar oud. De speurtocht begint bovenin het museum, maar eigenwijs als we zijn beginnen we toch beneden in de eerste expositiezaal. Hier ontmoeten we de ‘helden uit de belastinggeschiedenis’. Ik word er een beetje lacherig van, want helden en belastingen breng ik niet direct in verband met elkaar.
Op een van de beeldschermen zijn reclamespotjes van de Belastingdienst te zien uit vroegere tijden. Ik ga terug naar mijn eigen jeugd in de jaren ’90. Hilarisch om de spotjes van toen nu te zien. Over een folder voor herintredende huisvrouwen en de introductie van de aangifte diskette. Kennen jullie deze nog? M. en C. zijn hier uitgekeken, maar ik ruk me met moeite los van deze grappige en herkenbare filmpjes.
Het voelt totaal niet logisch om helemaal boven in een museum te beginnen met een speurtocht en dus bekijken we wel eerst de eerste verdieping. Niet handig achteraf, want voor de kinderen is het erg verwarrend voor de speurtocht. Onze tip: begin dus wel gewoon boven en ga daarna naar beneden. Zoals het hoort.
Op de eerste en tweede verdieping is een mooie maar vrij traditionele tentoonstelling te zien. De kinderen leven zich uit met stempels terwijl wij de tentoonstelling bekijken. Op verschillende plekken is het wel mogelijk om via een telefoonhoorn meer te horen over bijvoorbeeld smokkelen. Ook kunnen we een korte quiz doen waarbij herkenbare en/of actuele zaken voorbij komen die iets te maken hebben met belasting.
Er is duidelijk geprobeerd het museum interactiever te maken. Voor volwassenen is dat bij de expositie zeker geslaagd. Voor kinderen vinden we het iets minder. Eigelijk wel logisch, ze hebben zelf nog niets met belastingen te maken. We leren dat je deze namelijk pas gaat betalen als je gaat werken. Tja, aan kinderarbeid doen we niet, dus onze kinderen hebben zelf geen ervaring met belastingen. De informatie over het betalen van tol slaat wel aan, dat is tastbaarder en herkennen ze van de vakanties naar Frankrijk. Nu leren ze dat tol heffen ook een vorm van belasting betalen is. De verhalen over het smokkelen en de douane vinden ze wel erg interessant.
Terug naar de speurtocht. Als we eenmaal op de tweede verdieping zijn en ze bij het begin van de speurtocht kunnen beginnen, is vooral M. er erg druk mee. Bij haar sluit het niveau van de speurtocht goed aan. Ze is gek op speurtochten en gaat serieus aan de slag om de antwoorden te vinden. Bij C. slaat de speurtocht niet echt aan. Het onderwerp is voor hem net iets te abstract en er komen heel wat onbekende woorden voorbij. G. neemt daarom zijn speurtocht over en doet samen met M. het laatste stukje. Ik ga met C. naar het Douane Dek, kan hij alvast even spelen.
Slikkerstoilet
Vergeet trouwens de 3e verdieping van het museum niet. Tijdens ons bezoek is er een tentoonstelling met schilderijen die iets met belastingen van doen hebben. Maar er is nog iets heel anders te zien: een slikkerstoilet. Ja, zo’n toilet waarop bolletjesslikkers hun behoeften moeten doen. Niet de nieuwste versie waarbij alles geautomatiseerd gaat, maar de versie daarvoor. Hier kan je zelf met je handen in handschoenen en doen alsof je bolletjes uit ontlasting haalt.
Het hele fenomeen van om die manier drugs smokkelen is al nieuw voor onze kinderen, maar dat de controle op deze manier plaatsvindt… Nee, dat hadden ze nooit kunnen bedenken.
Tot slot is het tijd om de speurtocht in te leveren. Zijn alle antwoorden goed? Ja, gelukkig wel. M. is dolblij met datgene wat ze daarna krijgt. Al moeten we eerst uitleggen dat zwart geld niet alleen op de dropjes slaat die ze heeft gekregen.
Handig om te weten over het Belasting- en Douane Museum
Het Belasting- en Douane Museum is geopend van dinsdag t/m zondag van 11 tot 17 uur. In de vakanties is het museum ook op maandag geopend. Op 2e Paasdag, Hemelvaartsdag, 2e Pinksterdag en 2e Kerstdag is er vaak een speciaal familieprogramma.
Volwassenen betalen 5,50 euro entree. T/m 18 jaar is de entree gratis, net als met Museumkaart. Meer informatie over het museum is hier te vinden.
Wist jij dat we in Nederland een Belasting- en Douane Museum hebben?
Meer lezen
Op zoek naar meer van dit soort musea? Klik & kijk voor meer inspiratie:
- Nationaal Militair Museum
- PIT, alles over brandweer, politie en ambulance
- De leukste musea over uniformberoepen
- Gevangenismuseum Veenhuizen
- Direct naar alle blogs over kindvriendelijke musea
KidsErOpUit is te volgen op Facebook, Instagram en X (voorheen Twitter).
