Lutherstadt Wittenberg is een bijzondere stad om met kinderen te bezoeken. Deze niet hele grote, maar mooie stad ligt in Midden-Duitsland, in de deelstaat Saksen-Anhalt. Het is misschien nog niet erg bekend bij Nederlanders, maar blogger Iris S. en haar gezin ontdekten dat het zeker een bezoek waard is.
Lutherstadt Wittenberg: een ontdekkingstocht door de Middeleeuwen
De stad Lutherstadt Wittenberg dankt zijn naam aan het feit dat de kerkhervormer Martin Luther hier vandaan komt. Veel gebouwen waar Luther mee te maken had, staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Het middeleeuwse centrum van de stad is goed bewaard gebleven. Je waant je hier bijna terug in de tijd bij het lopen door de kleurrijke straten en de mooie Slotkerk die boven alles uitsteekt.
Zeker wanneer je, zoals wij, een historische stadstour doet gericht op kinderen. De gids die ons opwacht, is gekleed in het uniform van de stadswacht in de Middeleeuwen. Hij zit helemaal in zijn rol, en stelt zich voor als het hoofd van de stadswacht. De stadswacht bewaakte in drie torens de stad, een hele belangrijke baan. We moeten wel laten merken dat we erg onder de indruk zijn, anders begint hij zich steeds opnieuw voor te stellen. We gooien er dus maar snel wat enthousiaste ‘oehs’ en ‘ahhs’ uit…
Zwaard van de stadswacht
Onze jongste van 10 wordt benoemd tot hulp van de stadswacht en mag zijn zwaard dragen. Als hij dat toch een beetje spannend en te opvallend vindt, schiet zijn zus te hulp. De puberdame (15) vindt het wel interessant om met een groot zwaard rond te lopen.
De kids, en wijzelf ook, moeten regelmatig lachen om de gekkigheid die onze gids uithaalt, zoals af en toe keihard roepen dat iedereen opzij moet voor de stadswacht, of onverwachts in een foto van toeristen duiken.
Maar behalve grapjes uithalen, kan de man ook heel boeiend de geschiedenis van de stad vertellen. Wel in het Duits, maar hij gooit er soms voor ons wat Engels tussendoor als wij iets niet goed begrijpen en doet met handen en voeten goed zijn best om zich verstaanbaar te maken. Voor ons is het goed te volgen, voor de kinderen moeten we af en toe wat vertalen.
Geschiedenis van Luther
De gids vertelt ons eerst over de geschiedenis van Luther, die erg verweeft zit in de geschiedenis van de stad Lutherstadt Wittenberg. Hij laat ons de kerk zien waar Luther studeerde en de kerk waar hij predikte. Klinkt misschien saai voor kinderen, maar hij heeft er allerlei leuke en spannende verhalen bij, waardoor het verhaal gaat leven.
We zien ook de een van de stadsbeken, die vroeger als riool en drinkwatervoorziening gebruikt werd. Ja, allebei tegelijk dus. De kids trekken er een vies gezicht bij. “Dit was niet erg hygiënisch, daarom heersten er in die tijd veel ziektes in de stad, zoals de pest”, vertelt de gids. “En daarom dronken kinderen tot hun zevende alleen melk, en daarna gingen ze over op licht bier”.
Hij vertelt dat er af en toe bier werd gebrouwen in de stad, waar ook het water van deze open riolering voor werd gebruikt. Dan ging de stadswacht ’s avonds de straat op om iedereen te waarschuwen dat die nacht niemand zijn behoefte in het water mocht doen, want er werd bier gebrouwen.
De schilder Cranach
Wanneer we verder lopen door de straten met kleurrijke huizen en gezellige terrassen, stoppen we bij een groot, oud pand met een grote poort. Dit was het huis van de schilder Lucas Cranach. “Deze man kon heel goed schilderen, maar hij maakte 1 fout. Dat is, dat hij trouwde met Barbara. Zij wilde steeds meer en meer geld, dus moest Cranach meer en meer schilderen”, vertelt onze gids.
Cranach kocht tenslotte dit huis voor zijn vrouw, een huis met een toren en wel honderd kamers. We lopen onder de poort door en komen op een soort van binnenplaats terecht, met oude vakwerkhuizen en een soort fontein.
De gids vertelt dat Cranach zoveel aanvragen kreeg voor portretten van beroemde mensen zoals Luther en Melanchton, dat hij een soort mal sneed van hout. Daarmee konden zijn studenten deze portretten namaken en voorzien van zijn stempel. Op deze manier zorgde Cranach eigenlijk voor de allereerste roofvervalsingen.
Zelf een Luther maken
Er staat ook een standbeeld van Cranach met een lijst in zijn handen op de binnenplaats. De gids wenkt de kinderen om dichterbij te komen. “Als je op deze lijst een wit blad legt, en met houtskool er overheen gaat, kun je zelf een portret van Luther maken”. Hij grapt dat hij dit ook tegen schoolklassen zegt die een rondleiding krijgen, waarna hij dan altijd papier uitdeelt en dan twintig minuten rust heeft.
We lopen verder naar het grote marktplein van Lutherstadt Wittenberg, met daarop het oude gerechtsgebouw. De kids vinden het spannend wanneer de gids vertelt wat voor straffen daar vroeger uitgedeeld werden. Vierendelen, verbranden, onthoofden… “Gebeurde dat echt hier?”, vraagt de middelste (13) geschrokken.
Kattenluikje in het gerechtsgebouw
Leuk feitje: in het gerechtsgebouw werd ook de graanvoorraad van de stad opgeslagen. Daar kwamen veel muizen op af. Om de muizen te verjagen, maakten ze in de Middeleeuwen een soort kattenluikje in de oude houten deur, wat ’s nachts opengezet werd. Zo werden de muizen weggehaald van het graan. Het luikje zit er nog steeds.
We eindigen de rondleiding bij de kerk waar vroeger Luther predikte. Ook daar heeft de gids een spannend verhaal bij: de vrouw van Luther was een ex-non. Zij ontvluchtte met acht andere meisjes het klooster in visopslagkisten in een koets. Toen ze in Lutherstadt Wittenberg aankwamen, stonken ze enorm naar vis.
Hier eindigt onze rondleiding. We bedanken de gids voor alle mooie verhalen en lopen zelf nog een tijdje rond door deze mooie, oude stad. Echt een aanrader om te bezoeken, ook zonder gids. Maar door de stadstour gaat de interessante geschiedenis wel meer leven, zeker voor kinderen.
Meer lezen
In dit deel van Duitsland zijn nog veel meer leuke dingen te doen met kinderen! Lees het in deze blogs:
- Tropical Islands, het mooiste zwembad dat er is
- Stedentrip Berlijn met kinderen
- Waarheen op zomervakantie in Duitsland met kinderen
- Direct naar alle blogs over stedentrips in Europa
- Direct naar alle blogs over Duitsland
KidsErOpUit is te volgen op Facebook, Instagram en Twitter.
Dit blog is tot stand gekomen in samenwerking met het Duits Verkeersbureau en de regio Saksen-Anhalt. Zoals je van ons gewend bent delen we altijd eerlijk onze eigen mening en ervaringen.
