Wie aan een outdoor vakantie in Zweden denkt, denkt waarschijnlijk aan zwemmen in een meer, de bossen in voor een elanden-safari of trollentocht, een meerdaagse kajaktocht en natuurlijk kampvuur maken. Annemiek ging met haar gezin naar Värmland, in het oosten van Zweden, waar de natuur nog ruig en puur is. Ze wil een actieve vakantie, daarom volgde ze een outdoor-programma bij Bike Hike Paddle, speciaal voor gezinnen.
Bike Hike Paddle: outdoor vakantie in Zweden voor het hele gezin
Voordat ik ga vertellen over onze avonturen in Zweden, vertel ik eerst iets over Bike Hike Paddle. Dit is een Nederlandstalige organisatie die actieve vakantieprogramma’s aanbiedt voor jong en oud. Eerder werden vooral fietsen en kajaks verhuurd en enkele jaren geleden bleek dat er een groeiende vraag naar méér was. De samenwerking met andere Nederlandse organisaties in de regio hebben geleid tot gevarieerde maar complete, actieve programma’s.De activiteiten voor het hele gezin worden steeds populairder.
Speciaal samengestelde kinderprogramma’s
Het aanbod is goed afgestemd op de leeftijd van de kinderen. Jongere kinderen worden middels sport en spel betrokken bij de mogelijkheden die het Zweedse outdoorleven biedt. Voor oudere kinderen staan de wat ruigere en zwaardere survivalactiviteiten centraal. De begeleiders en deelnemers spreken allemaal Nederlanders waardoor het makkelijk is om contact te leggen en vriendjes te maken.
Bij alle programma’s gaat het vooral om het plezier van het hele gezin. Ouders en kinderen doen samen mee, helpen elkaar of gaan juist met elkaar de strijd aan. Vergis je niet: het is geen compleet verzorgd animatieprogramma, waarbij je je kinderen ’s morgens inlevert en ’s avonds ophaalt. Meedoen is verplicht, maar als je ziet welke leuke dingen er allemaal gedaan worden, is het hartstikke leuk en absoluut geen straf om mee te doen.
Hiking, survival en vlotvaren in Zweden
Toen wij plannen gingen maken voor onze vakantie naar Zweden, moest en zou er met een vlot gevaren worden. Op verschillende websites wordt vlotvaren op de Klarälven aangeboden. Dát wilden we ook en toen bleek dat Bike Hike Paddle het aanbiedt als een van de activiteiten in hun programma, was de match zo gemaakt. In overleg met Evelien, de eigenares van Bike Hike Paddle, wordt een programma samengesteld, waarbij we afsluiten met een tweedaagse vlottocht. Slapen doen we in een tentje op een zandbank en ons eten koken we op een houtvuur. Daarnaast zullen we twee keer gaan hiken. Eén keer dwars door het bos en één keer met onderweg allerhande survivalopdrachten. In beide gevallen met enkele andere gezinnen samen.
Kunnen we wel of niet gaan vlotvaren?
In de aanloop naar de zomer groeit de voorpret. We verheugen ons enorm. De teleurstelling is daarom groot als blijkt dat door te weinig regenval afgelopen seizoen (zomer 2017) het water in de Klarälven te laag staat voor een groot en log vlot. Anderen hebben er uren vastgezeten en ons wordt afgeraden om te gaan. Gelukkig heeft Evelien nog andere activiteiten in haar programma’s en we schrijven ons in voor de Vikinggames. Wat fijn dat ze zo flexibel zijn.
Overnachten in een stuga, tent of op de Säter
Om de verschillende mogelijkheden van Bike Hike Paddle te ervaren, slapen we op drie verschillende plaatsen: in een stuga, een tent en in een boerenzomerverblijf. Op de dag dat we aankomen, slapen we in een stuga naast de basis in Edebäck. De stuga voorziet vooral in slaapplaatsen. Koken doen we buiten op een elektrisch kookplaatje en we eten ook buiten onder een partytentje. Douche en toilet vinden we in de basis.
De voorzieningen zijn eenvoudig maar de basisbenodigdheden zijn aanwezig. Een outdoor vakantie in Zweden staat nu eenmaal niet gelijk aan een luxe resort aan de Middellandse zee. Voor één nachtje is het een prima plek, maar wil je langere tijd blijven, raden we een camping aan. Daar heb je over het algemeen meer privacy en minder overlast van doorgaand verkeer.
Het Zweedse woud in het Kids Survival Parcours
De volgende dag worden we op tijd wakker. Er staat een survivaltocht op het programma, inclusief lunch. We pakken onze spullen in en rijden in ruim een half uur naar de verzamelplek. Een kaartje met routebeschrijving stuurt ons een grindpad op en we rijden kilometers over de gruiswegen steeds verder het bos in. Net als we denken: ‘Zitten we wel goed?’, staat er een man bij een zijpad. Hier moeten we parkeren en zal de tocht vertrekken. Er doen nog twee andere gezinnen mee die elkaar al kennen van eerdere activiteiten.
Kennismaken met Dick, onze gids
We maken kennis met Dick en hij neemt ons mee het bos in en vertelt alles wat je wil weten over de natuur en de dieren die hier leven. Mijn zoon F. hangt aan zijn lippen en heeft niet door dat we inmiddels een aardige heuvel op zijn gelopen.
Dan houdt Dick stil en vraagt ons wat we allemaal moeten kunnen om te overleven in het bos. De kinderen roepen van alles over klimmen, tenten maken en hout hakken. Dick helpt ze een handje en legt uit dat er eten moet zijn en er dus op dieren gejaagd moeten worden. Niet echt natuurlijk, al vinden de kinderen het wel spannend.
Speerwerpen voor beginners
Als we goed kijken, zien we een strobaal tegen een boom liggen en Dick tovert een speer tevoorschijn. Iedereen mag proberen de speer te gooien en het ‘hert’ (de strobaal dus) te raken. Meteen ontstaat er competitie tussen ouders en kinderen en tussen ouders onderling. De toon is gezet en de groep heeft zin in een volgende opdracht.
We lopen verder en komen steeds nieuwe opdrachten tegen. We schieten met een katapult, schakelen de muggen uit met ballen en zoeken naar de eland. Na een eindje lopen komen we bij het water en vraagt Dick wie er allemaal wil oversteken. Zelf trekt hij zijn schoenen uit en gaat het water in om een handje hulp te bieden.
F. klimt op het touw en probeert over te steken, maar dat blijkt moeilijker dan gedacht. Na enkele stappen keert hij teleurgesteld om. De andere kinderen proberen het en als F. ziet dat Dick ze opvangt, wil hij het ook nog een keer proberen. Het lukt en hij wordt enthousiast, krijgt zelfs praatjes voor tien. Vooral als mijn man M. aan de beurt is: “Kom op, Papa, je kunt het! Het is niet zo moeilijk”. Moeder en zus bedanken voor de uitnodiging van Dick en we lopen verder naar de volgende opdracht.
Lunchen bij het kampvuur
Er wordt nog twee keer gevraagd om de rivier over te steken. Eén keer via een touwladder en één keer via een boomstronk. Volgens Faas een makkie, maar mijn dochter L. en ik bedanken wederom voor de eer. Na deze inspanning steken we nog één keer het water over en komen uit bij een kampvuurplek.
De andere jongens hebben tijdens de Wildernistour geleerd hoe ze vuur moeten maken en beginnen op verzoek van Dick het vuur op te bouwen. Onderweg hebben we baardmos verzameld wat een prima vuurstarter blijkt.Op wonderbaarlijke wijze tover Dick een koelbox met hamburgers uit het bos plus een krat met brood, beleg, koffie en servies.
Het vuur brandt snel en Dick bakt de hamburgers. Die smaken heerlijk.Survival maakt hongerig en we zijn blij dat we geen echt hert hoeven te doden voor een lunch.
Na de lunch lopen we verder en doen nog enkele opdrachten. Er moet vooral geklommen worden: door autobanden, via fietsbanden en tegen een boom. Tot slot is er een kabelbaan waar de kinderen zo vaak als ze willen vanaf mogen. L. heeft zich tot nu toe wat meer op de achtergrond gehouden, maar voor de kabelbaan doet ze graag een stap naar voren. Ze geniet met volle teugen en vergeet dat ze zojuist gebeten is door een rode mier.
Dwars door het bos lopen we terug richting auto. Daar nemen we afscheid van Dick en rijden moe en vol verhalen terug naar de basis in Edebäck.
Aankomst bij de Säter
Later op de middag pakken we onze spullen voor één nacht logeren bij elkaar. We worden door Evelien naar de Säter gebracht. Dit is een klein gemeenschapje met enkele woningen waar vroeger de Zweedse boeren naartoe gingen in de zomer. De dieren gingen mee om te grazen op de hooggelegen weide en het gezin trok zich terug in het bos om te genieten van de rust en ruimte. We zijn enorm nieuwsgierig naar deze plek en kunnen niet wachten tot we er zijn.
Zweedse boerentradities
Na bijna een uur rijden door de bossen en over de inmiddels bekende gruiswegen, komen we aan bij een hek. Achter dit hek is de open plek met de zomerwoningen. We blijken best een stuk gestegen te zijn want als we het veld in gaan, staan we op een heuvel en zien dat de open plek in de verte lager ligt. En op dat lage stuk staat ‘ons’ huis. Wat een prachtige plek is dit. En wat een rust. Er staat nog een andere boerderij en we zien nog enkele vervallen schuren. Er staat ook een klein hokje, wat later het toilet blijkt te zijn. Meer dan dat is er niet en we wanen ons helemaal in de middle of nowhere.
Leven als een Zweedse boer
Direct bij aankomst maken we het kampvuur aan, want inmiddels hebben we geleerd: geen vuur, geen eten. Evelien heeft een volle pan chili con carne meegenomen die alleen nog opgewarmd hoeft te worden. We installeren onze slaapzakken in het houten huis en kijken vol verwondering rond. Van binnen lijkt het net een openluchtmuseum. Overal staan oude spullen, er is een vuurplek om te stoken en te koken en er staan oude tafels en stoelen. Gelukkig zijn de bedden niet ouderwets.
Kennismaken met knoeten
Het vuur buiten brand inmiddels en is lekker warm maar het stikt er van de mugjes. Kleine ‘knoetjes’ die meteen gemeen prikken en een rood bultje achterlaten. De kinderen worden er gek van omdat ze zich niet allemaal laten wegjagen door een portie DEET. Dicht bij het vuur hebben we er iets minder last van en met het nodige gewapper proberen we ze uit de buurt te houden. Dit is een van de nadelen van Zweden. Ik kan me voorstellen dat mensen er echt niet tegen kunnen. Wij roosteren nog een paar marshmallows en gaan dan naar binnen met de deur dicht. De kinderen zijn moe van de hele dag actief bezig zijn en morgen staat er weer een flinke wandeling op het programma.
Wandelen dwars door de Zweedse bossen
’s Morgens hebben de knoetjes plaatsgemaakt voor lichte regen. Dat is een tegenvaller en daarom proberen we het vuur aan te maken in het huis. Dat gaat niet vanzelf en er komt aardig wat rook van het hout. Buiten proberen de mannen ook een vuur te maken en ondanks de regen lukt het ze nog ook. Gelukkig maar, want een kop koffie is zeer welkom. De kinderen pakken de draad van gisteravond op en rommelen bij het kampvuur. We smeren boterhammen en de regen stopt. Opnieuw komt het besef dat we hier op een fantastische plek zijn. De rust en ruimte zijn overweldigend.
Helaas zullen we verder moeten dus pakken we onze spullen in en maken ons klaar voor vertrek. Een ander gezin heeft buiten in een tent geslapen en is ook bezig met inpakken. Zij hebben via Bike Hike Paddle de kampeerspullen gekregen en hadden in hun rugzak een pyjama en tandenborstel meegenomen. Een iets primitievere insteek dan die van ons, die voor ons achteraf ook zeker haalbaar was geweest. Samen verlaten we de Säter en volgen de oranje gemarkeerde route richting Klarälvendal.
Hiken zoals hiken bedoeld is
De route gaat dwars door het bos. Van een keurig pad is geen sprake. We klimmen over rotsen en springen over water, lopen door het hoge gras en onze broek wordt tot boven de knie hartstikke nat. De regen van vanmorgen heeft duidelijke sporen achtergelaten. Wie nog meer sporen hebben nagelaten, zijn de dieren van het bos. We zien de uitwerpselen van vossen en elanden. In gedachten horen we de stem van Dick en herinneren we ons wat hij gisteren allemaal verteld heeft.
Overal staan bosbessen en waar ze in het bos van gisteren nog klein en zuur waren, blijken deze iets groter en zoeter. De kinderen plukken en plukken en vullen een beker met bessen. De beker komt niet vol omdat ze meteen weer worden opgegeten. De kindergezichten kleuren rood en blauw, heerlijk om te zien.
Dwars door het bos met overal bosbessen
Een groot deel van de wandeling gaat dwars door het bos. We zien vooral naaldbomen en daartussen de bosbessen en met mos begroeide stenen. Legendes spreken van trollen, die wakker worden als je hun rust verstoort, maar daar geloven onze kinderen niet meer in. Sommige stukken zijn open en begroeid met hoge grassen en heide. Ze geven een indruk van de uitgestrektheid van het gebied. We lopen kilometers zonder gruiswegen te passeren of iemand tegen te komen. Het laatste stukje gaat langs een doorgaande weg en we moeten wennen aan het verkeerslawaai. We zijn een behoorlijk eind van de bewoonde wereld geweest.
De wandeling eindigt bij een camping aan het water en we bellen Evelien die ons even later komt halen. Via een andere route (natuurlijk weer via gruiswegen) rijden we naar de Säter om onze logeerspullen te halen. Daarna brengt ze ons naar de basis en kunnen we richting camping Old Skool, waar een ingerichte tent op ons wacht.
Old Skool: een oud schoolgebouw, omgebouwd tot groepsaccommodatie en camping
Inmiddels zijn we gewend aan de afstanden en het stuk rijden naar de camping is daarom geen probleem. Als we het terrein bij het oude schoolgebouw oprijden, beginnen de kinderen meteen te gillen: “Er is een trampoline! En een volleybalnet!”. Van vermoeide voetjes is geen sprake meer. De eigenaar komt aanlopen en wijst ons een van de ingerichte tenten, de douche en het toilet. Er zijn geen andere gasten dus we hebben het rijk voor ons alleen. Best lekker, eerlijk gezegd, om even met ons vieren onder elkaar te zijn. We pakken uit, richten de bedden in en beginnen rustig aan met koken. De dag is voorbij gevlogen en als ik eenmaal zit merk ik dat ik best moe ben. De kinderen hebben nergens last van en springen vrolijk verder.
De camping is eenvoudig van opzet maar ook hier geldt dat alle basisvoorzieningen aanwezig zijn. In de tent liggen stevige matrassen, er zijn stoelen waarvan de rugleuning versteld kan worden en er is een koffiezetapparaat en waterkoker aanwezig.
Het leven van een Zweedse Viking
Onze derde en laatste actieve Bike Hike Paddle-dag bestaat uit deelname aan de Vikingsspelen. Hiervoor rijden we ’s morgens rond 9 uur naar camping Värmlandsgården, waar de meeste deelnemers verblijven. De uitleg is al begonnen als we aan komen lopen maar dat maakt niets uit. Vriendelijk worden we welkom geheten door Petra en Aniek en bijgepraat over het programma.
Het gezelschap van vandaag is groter dan de vorige dagen. Ongeveer tien gezinnen doen mee en dat betekent ook zeker 20 kinderen. L. blijkt de oudste maar dat maakt haar niet zoveel uit. Vrijwel alle kinderen zijn tussen de 6 en 10 jaar oud.
Natuurlijk maken we een kampvuur
Inmiddels zijn we er aan gewend dat er een kampvuur moet komen. Maar eerst moeten er stokken gezocht worden in het bos. Lange, rechte, verse stokken. Daar snijdt Petra een scherpe punt aan zodat er later een broodje mee gebakken kan worden. In een slinger lopen we over een smal bospaadje en helpen de kinderen bij het vinden van een goede stok. Het is duidelijk dat de groep elkaar al kent, al maakt dat voor ons ‘nieuwkomers’ niets uit. Al zoekende naar stokken maken we kennis en informeren naar ieders belevenissen van de afgelopen dagen.
Terug bij de verzamelplek wordt het vuur aangemaakt. Kinderen zoeken mee naar hout en vaders wapperen behendig. Als het vuur brandt, krijgen de kinderen een ongebakken afbakbroodje op hun stok geprikt en mogen ze het brood boven het kampvuur zelf afbakken. Trotse koppies kijken vol verwachting of hun broodje al gaar is. Anderen hebben minder geduld en eten het al op voordat het bruin is. Uiteindelijk wordt er een grote pan met Vikingsoep op het vuur gezet en even later smullen we samen van de heerlijke soep en broodjes.
Vikingen versus Noormannen: let the games begin!
Na de lunch is het tijd om met de échte Vikinggames te beginnen. We worden over twee groepen verdeeld en zodoende komen de Vikingen tegenover de Noormannen te staan. Iedere groep krijgt een leider aangewezen die de puntentelling bijhoudt. Dan vertelt Petra over welke vaardigheden van de Vikingen (en Noormannen natuurlijk) moeten beheersen om een echte Vikking (of Noorman) te kunnen zijn. We moeten met houtblokken en palen sjouwen, ons evenwicht houden, behendig en sterk zijn en ook een beetje tegen ons verlies kunnen.
Tijdens de spelen wordt van iedereen verwacht om mee te doen. Dat gaat in onze groep vrijwel automatisch. Ouders moedigen hun kinderen aan en andersom. Sommige gezinnen zijn verdeeld over de twee teams wat de strijdlust nog extra aanzet. De spellen zijn voor alle leeftijden geschikt en dat houdt iedereen betrokken en enthousiast. Pas aan het einde van de middag, als we gaan boogschieten, neemt de aandacht voor ieders beurt af. Helemaal niet zo gek als je bedenkt dat het inmiddels half drie in de middag is.
En de winnaar is…?
Na het boogschieten is het programma afgelopen en wordt de winnaar bekend gemaakt. Blijkbaar waren de team behoorlijk aan elkaar gewaagd, want er is geen winnaar maar een gelijkspel. Dat moeten we vieren met een barbecue op de camping. We worden uitgenodigd mee te eten en lopen mee met de andere gezinnen richting hun ingerichte tent. Het ziet er precies zo uit als bij ons, alleen dan op een andere camping.
Ervaringen uitwisselen tijdens de BBQ
De kinderen hebben elkaar gevonden en spelen over de hele camping met skelters en fietsjes. Tussendoor komen ze iets drinken terwijl de ouders praten over de komende plannen. Ik maak van de gelegenheid gebruik om te informeren naar ieders ervaringen met Bike Hike Paddle. Deze zijn overwegend positief en enthousiast. Vooral het plezier dat je met elkaar als gezin beleeft, het buitenleven en de variatie in activiteiten spreekt de mensen aan. Sommigen hebben gekozen voor dit programma omdat ze geen idee hadden hoe ze het ter plekke zelf hadden kunnen organiseren of geen tijd wilden verliezen door van alles te moeten uitzoeken.
Wat als grote voordelen wordt ervaren, is dat het programma goed is afgestemd op de leeftijd van het kind en dat er Nederlandse begeleiding is. Sommige mensen merken op dat ze vooraf verwacht hadden meer gedetailleerde informatie te krijgen over het programma. Via de mail worden alle vragen snel beantwoord en in Zweden leren we dat loslaten en vertrouwen hebben genoeg is om mee te gaan in de Zweedse stijl van leven.
Persoonlijke wensen zijn bespreekbaar
Wat ik van meerdere mensen hoor, is dat een 7-daags programma zonder rustdagen als erg intensief wordt ervaren. Dat is ook onze mening, terwijl wij maar drie dagen meedoen. Een variant waarbij je om en om deelneemt aan het programma en je eigen plan trekt heeft bij meerdere gezinnen de voorkeur. Anderen hebben juist besloten om na een actieve week te gaan uitrusten op een andere mooie plek in Zweden of Noorwegen.
In ieder geval is duidelijk dat meedoen met Bike Hike Paddle niet voor watjes is. Heb je geen zin in natte voeten, ben je bang voor een schram of bult en heb je moeite om een tijdje off-line te zijn, bedenk dan goed of je je gaat opgeven. Je hoeft niet alles te kunnen of te durven, maar er wordt wel van je verwacht dat je bij de hele activiteit betrokken bent en niet zomaar opgeeft.
Praktische informatie over Bike Hike Paddle
Wij volgden een deel van het kinderprogramma 2. Het volledige programma vind je op de website van Bike Hike Paddle. Actuele prijzen vind je op de site.
De standaardprogramma’s zijn zo opgezet dat je dag na dag actief bezig bent en dat een hele week lang. Wil je liever wat meer rust en tussendoor je eigen plan trekken, kijk dan naar de mogelijkheden om het programma over twee weken uit te spreiden. In overleg met de organisatie is van alles mogelijk.
Verblijf in Värmland, Zweden
Qua verblijf is er van alles mogelijk. Je slaapt in je eigen kampeermiddel op een zelfgekozen camping of je maakt gebruik van het aanbod een ingerichte 6-persoonstent te huren. Verblijf in een stuga is ook mogelijk. De huuraccommodaties staan op campings waarmee wordt samengewerkt en waar een deel van het programma wordt aangeboden. Camping Värmlandsgården is daarbij het meest geschikt als uitvalsbasis. Deze camping ligt direct aan een meer en biedt veel mogelijkheden voor wandel-, fiets- en kajaktochten.
Houd er rekening mee dat je voor de activiteit soms een eindje moet rijden. In sommige gevallen (en afhankelijk van waar je slaapt) kan dat oplopen tot een reistijd van een uur, maar in de meeste gevallen was dat ongeveer een half uur.
Wat neem je mee?
Je hoeft geen complete outdoor-uitrusting te bezitten om deel te nemen. Stevige wandelschoenen, een outdoorbroek en regenjack zijn de belangrijkste kledingstukken die nodig zijn. Spijkerbroeken worden voor de hikes afgeraden, omdat deze veel vocht opnemen en traag drogen. Een verstelbare rugzak, zakmes en zaklamp zijn wel handig en natuurlijk zorg je zelf voor DEET en iets tegen de jeuk. Alle overige spullen die tijdens de activiteiten nodig zijn, worden door Bike-Hike-Paddle verzorgd.
Ligging Basis Bike Hike Paddle
Let op: op het kaartje zie je het dorp aangeduid. Bike Hike Paddle is gelegen links van weg 62, net ten zuiden van de brug die de Klarälven oversteekt.
Meer lezen?
Ook zin in een outdoor vakantie naar Zweden, maar weet je nog niet hoe actief het gaat worden? Klik & kijk voor meer inspiratie:
- Slapen in een stuga, inclusief handige inpaklijst.
- Zeven redenen waarom Zweden met kinderen een goed idee is
- Kleine, kindvriendelijke campings in Zweden
- Actieve gezinsvakantie in Zweden
- 5x Leuke plekken om onderweg te stoppen in Zuid-Zweden
- Alle blogs over Zweden
KidsErOpUit is te volgen opFacebook,InstagramenX (voorheen Twitter).
Dit blog is tot stand gekomen in samenwerking met Bike Hike Paddle. Zoals je van ons gewend bent delen we altijd eerlijk onze eigen mening en ervaringen.
